“Of het nog sneller richting burn-out kon?”

En toen bleef het stil. Deze vraag had ze duidelijk niet verwacht. Toen zij me, na een tijdje weggekeken te hebben, opnieuw in de ogen keek zag ik duidelijk tranen, frustratie, onzekerheid. Deze vrouw had reeds een heel mooie carrière achter de rug en bekleedde nu een director positie in een groot Amerikaans bedrijf.

Maar de reeks van crisissen had er op ingehakt: in de eerste plaats de corona crisis waardoor ze een moeilijk evenwicht vond voor zichzelf maar ook met haar team, maar nu ook de supply chain crisis, waardoor elke dag firefighting is.

Zoals een coureur die in panne valt een tandje bijsteekt om terug in het peleton te geraken, zo heeft zij de laatste jaren een flink tandje bijgezet. Waar ze vroeger in de auto starte ze nu al haar eerste Teams sessie en zo ging het maar door tot ’s avonds laat. Ze werd moe en kon moeilijk loskoppelen. Haar energiepeil zakte weg en haar connectie met familieleden had er eveneens flink onder te lijden.

Tijdens een teammeeting hebben we een AQ assessment gedaan en tijdens de voorbereiding van deze nabespreking maakte ik me al zorgen: torenhoge werkstress, maar ook een hele hoge score op grit, op volhouden…. De ingrediënten waren aanwezig.

“Ik besef dat het zo niet verder kan. Ik weet dat nog meer werken niet de juiste oplossing is maar ik word er in meegezogen. Ik voel dat ik mentaal niet op mijn scherpst sta maar mijn mensen rekenen op me.”

Toen ze me iets later haar agenda toonde werd het me helemaal duidelijk: niet alleen had ze hele dagen door “Back to Back” meetings, maar meer en meer doken er “Belly to Belly” meetings op. Toen ik dit spontaan opmerkte, zijn we allebei in een lachsalvo uitgebarsten en werd er heel veel duidelijk

Belly to Belly meetings lijken de next thing om de werkdruk onder controle te houden: hiermee bedoelen we dat er verschillende meetings geaccepteerd zijn op hetzelfde tijdstip van de dag. Niet alleen heb je geen tijd om na een Back to Back meeting even op adem te komen, neen, tijdens datzelfde uur moet je nog kiezen aan welke meeting je zult deelnemen, of later invliegen, of missen en je dan moeten verontschuldigen,….

Wat is next? Drie of vier schermen op ons bureau en verschillende Teams meetings tegelijk bijwonen? Ik vermoed dat sommige lezers nu zeggen: “hmm, dat is nog een idee”, maar wees er van overtuigd dat je dan géén van de meetings aanwezig bent en een nuttige bijdrage levert. Ook zal je brein je zeer snel aangeven dat het overbelast geraakt.

Nog meer werken kan tijdelijk een oplossing zijn maar is structureel niet de oplossing. Deze situatie noopt ons om meer strategische vragen te stellen:

- Wat kan er anders?

- Waar kunnen we vereenvoudigen?

- Wat doen we niet meer?

- Kan ik iets delegeren?

- Hebben we de juiste resources?

- Gebruiken we de juiste middelen?

En vooral:

Zijn we op deze manier klaar voor volgende veranderingen? Veranderingen die onvermijdelijk op ons af komen.

Met andere woorden: tegen het randje van burn-out aan staan we helemaal niet open voor nieuwe inzichten, uitdagende ideeën, alternatieve oplossingen. Integendeel, ik wil me beschermen en zal elke verandering tegenwerken. Ik zal volhardend zijn, zelfs als ik voel dat de actuele processen niet (meer) werken. Ik kom vast te zitten in een “gesloten mindset” en dit maakt me niet de meest fijne collega, integendeel.

Via het AQ assessment krijg je een goed beeld van jouw persoonlijke situatie: hoe het staat met de belangrijkste competenties in tijden van verandering en hoe je kijkt naar jouw werkomgeving (ondersteunend of niet). Ook hoe je persoonlijkheid omgaat met verandering wordt in kaart gebracht. Dit resulteert in een comprehensief beeld van jij in verandering en waar je op moet letten.

Doe je dit assessment als team dan komen deze aspecten op teamniveau duidelijk tevoorschijn, inclusief jullie Change Readiness Index, nl.

Hoe klaar ben jij als team voor veranderingen die er onvermijdelijk aankomen?

Meer info over dit assessment vind je op https://www.adaptieveintelligentie.be/assessment.

Over kwetsbaarheid, veerkracht, adaptiviteit en imperfectie.

Toen ik recentelijk alles inpakte om van de stille Kempen naar de kust te verhuizen, werd ik, zoals iedereen in zo’n situatie, geconfronteerd met enkele cruciale vragen.

Wat is er belangrijk genoeg om mee te nemen?

Wat heeft écht waarde in mijn leven?

Wat neem ik mee en wat laat ik los?

Eén voor één werden onze spullen vastgenomen en vele zaken kregen al snel een andere bestemming. Maar tot mijn grote verbazing, of niet, waren mijn creatieve werken topprioriteit om mee te verhuizen én om met héél veel zorg in te pakken. Dat op zich was een bijzondere bewustwording en heeft me doen beseffen hoe belangrijk mijn creativiteit is om in balans in het leven te staan. Mijn tijd in mijn atelier of in de academie is een tijd van stilstaan, voelen en luisteren, van opnieuw een beginnner zijn, van genieten van een warm nest. De werken die daaruit voortvloeien, hoe eenvoudig en onbelangrijk ook, hebben voor mij een grote persoonlijke waarde.

Toen we deze dozen naar de auto droegen, ging de bodem onder één doos uit en vielen al die werken in scherven op de oprit. Na één enkel moment van schok, besloot ik meteen het relatieve van de situatie in te zien en raapte ik alle scherven, tot in de kleinste details, op. Géén haar op mijn hoofd twijfelde eraan dat ik hier verder iets mee zou doen, maar ik had nog geen idee wat dit zou zijn.

Bij het uitpakken kwam op het juiste moment het juiste boek tevoorschijn. “De Japanse manier” van Erin Niimi Longhurst licht tal van prachtige thema’s zoals ikigai, wabi sabi, shinrin yoku toe maar ook Kintsugi. Kintsugi (letterlijk: gouden verbinding) leert ons schoonheid vinden in imperfectie. In het oude Japan werden gebroken voorwerpen niet meteen weggegooid maar met goudhars én veel zorg hersteld. Dus eerder dan dat een object wordt weggegooid of wordt betreurd vanwege zijn tekortkomingen, wordt het hersteld en alzo waardevoller dan ooit. Dit moedigt ons aan tot meer respectvol consumeren en bewuster bezitten maar het concept van Kintsugi is natuurlijk niet alleen toepasbaar op spullen. Een Japanse spreuk vat dit heel mooi samen: Chousho wa tansho:

Onze krachten zijn onze zwakheden.

Vaak stoppen we ons weg en creëren we een perfect, bij ons imago passend, pantser. Maar vooral de tegenspoed in ons leven maakt ons wie we écht zijn. Net zoals we het bittere nodig hebben om het zoete te kunnen proeven, zijn de moeilijke omstandigheden, de littekens die we oplopen, een wezenlijk deel van onszelf en mogen deze ook omarmd worden. Littekens mogen er zijn en moeten niet worden weggestopt.

Eens verhuisd en de noodzakelijke zaken op hun plek, stond daar nog de doos met de scherven. In mijn nieuwe plek heb ik met heel veel zorg en geduld alle puzzelstukjes opgeraakt en met zorg terug in elkaar gezet. De tijd die ik hieraan besteedde was heel bijzonder zinvol en had iets meditatief. Ik werd helemaal in het hier en nu getrokken en genoot van elk stukje dat terug zijn buurman vond. Ik was op mijn nieuwe plek, met mijn sterktes en mijn zwaktes en het was OK.

Niets is ooit echt gebroken.

Rudi Francken, 18 november 2021

Recentelijk las ik het boek “Van Big Bang tot Burn-out, het grotverhaal over stress” van Nederlands psychiater Witte Hoogendijk en Wilma de Rek (chef boeken bij De Volkskrant). Niet zomaar het eerste beste boek over stress: wat ik bijzonder vond was het (enorme) tijdsperspectief waarmee beide auteurs naar de evolutie van het thema stress kijken.

Hey Dixie,

Graag richten we nog even het woord tot jou. We waren namelijk samen op expeditie in IJsland, in Zwitserland, stonden samen op het podium voor keynotes, je was AQ ambassadeur, in en naast ons boek. Rudi en ik voelden die klik met jou van bij het begin, in elke vezel, met woord en daad.